حذف کارت بنزین جایگاه‌داران کلید خورد؟

رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران از حذف کارت سوخت جایگاه داران در شهرستان هایی که محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر در حال اعمال شدن خبر داد و گفت: در برخی شهرستان های کوچک کردستان، آذربایجان غربی، اردبیل، قم، زنجان، گیلان و مازندران این طرح در حال اجراست.

بیش از یک سال است که اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر در برخی استان های کشور در حال اجراست اما برخی از نمایندگان مجلس به تازگی به انتقاد از این طرح برخاسته اند و خواهان اعلام هدف گذاری برای اجرای این طرح هستند. طرحی که ابتدا به ساکن به صورت آزمایشی در شهرهای مرزی و در استان هایی نظیر سیستان و بلوچستان و سپس در کرمانشاه و کردستان و سپس به شهرستان های کوچک برخی استان ها تعمیم داده شد. 

این طرح هنوز در شهرهای بزرگ و پر جمعیتی چون تهران، مشهد، اصفهان، کرج، آذربایجان، شیراز، تبریز و ... با وجود مصرف بالای سوخت انجام نشده و در شهرستان های کوچک و کم جمعیت که مصرف سوخت پایینی دارند، در حال اجراست.

به عنوان مثال ۹ شهریور امسال،‌ مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه گیلان اعلام کرد که در این استان همچون سایر استان‌های کشور، کاهش سقف مصرف بنزین اجرایی شده و شخصی سوارها در طول ۲۴ ساعت با یک کارت سوخت تنها ۳۰ لیتر می‌توانند بنزین مصرف کنند.

کورش بالادست، مدیر عامل شرکت پخش فرآورده های نفتی گیلان با اشاره به اعمال محدودیت‌ها در مصرف بنزین در هر نوبت سوخت‌گیری، اظهار کرد: این طرح به‌منظور بهینه مصرف بنزین در دستور کار قرارگرفته و علاوه بر گیلان در بسیاری از استان‌های کشور در حال اجرا است.

به گفته او، هر کارت بنزین در روز می‌تواند ۳۰ لیتر سوخت‌گیری کند اما این محدودیت در کارت جایگاه داران در هر بار سوخت‌گیری ۳۰ لیتر بوده و پس از دو دقیقه مجدداً شرایط برای سوخت‌گیری ۳۰ لیتر بعدی فراهم می‌شود.

بالادست ادامه داد: هنوز اطلاعات بیشتری از اجرای این تصمیم ملی در دست نیست منتها دلیل اصلی آن پیشگیری از انحراف در مصرف بنزین و توزیع عادلانه آن در کل کشور است.

محدودیت سوخت‌گیری روزانه جلوی قاچاق را می‌گیرد؟
همایون صالحی، رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران در گفت و گو با همشهری آنلاین در خصوص محدودیت ارائه بنزین در برخی جایگاه های سوخت در برخی استان ها تا سقف ۳۰ لیتر، اظهار کرد: وزیر اقتصاد و معاون وزیر نفت در گفت و گوهای خود مصرف بهینه بنزین و جلوگیری از قاچاق سوخت را دو عامل مهم این کار عنوان کرده اند اما ما به عنوان صنف جایگاه داران هیچ کدام از این دلایل را منطقی و متقن نمی‌دانیم.

وی افزود: برداشتن محدودیت های اعمال شده در دوره پساکرونا موجب شد که مصرف سوخت در یک بازه زمانی بالا برود. البته علت اصلی بالا رفتن مصرف سوخت در یک نگاه منطقی، فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی کشور و محدودیت آن است که سال به سال وضعیت بدتر می شود، همچنین عدم ساماندهی و ارتقای کیفیت در بخش خودروهای داخلی به این موضوع دامن می زند.

به گفته رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران، اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر برای جلوگیری از قاچاق سوخت هم منطقی به نظر نمی رسد. 

وی ادامه داد: البته  اخبار منتشر شده در خصوص قاچاق سوخت مانند کشف ۲۰ کیلومتر خط لوله انتقال سوخت قاچاق در هرمزگان و کشف ۲۸ میلیون لیتر گازوئیل قاچاق در خلیج فارس هم نمایانگر این موضوع است که این نوع قاچاق آنهم در سطحی این چنین گسترده، قطعا کار رانندگان خودروهای سنگین یا رانندگان کارت هایی که سهمیه ۶۰ لیتری دارند نیست. تعبیه چنین سیستم عظیمی و جانمایی خط لوله و قاچاق میلیون لیتری فراورده های سوختی کار قاچاقچیان بین‌المللی صاحب کشتی و باند و روابط مافیایی بسیار وسیع است. 

صالحی ادامه داد: بنابراین برخی دلایلی که برای اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر گفته می شود قانع کننده نیست.

به گفته رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران، محدودیت های اعمال شده در برخی استان هاست و هنوز در همه استان ها اجرا نشده است. وی افزود: البته در استان ها نیز در نواحی برخی از شهرها اعمال شده. به عنوان مثال در شهر کرمانشاه محدودیتی وجود ندارد اما در شهرستان های کوچک تر این استان این محدودیت ها در حال اعمال است. در برخی شهرستان های کوچک کردستان، آذربایجان غربی، اردبیل، قم، زنجان، گیلان و مازندران هم این طرح در حال اجراست. 

صالحی آمار دقیقی از شهرهایی که این طرح در آنها در حال اجراست به همشهری آنلاین ارائه نکرد و گفت: دولت هم آمار دقیقی ارائه نکرده است. در واقع مبنای اجرا مشخص نیست، جای تعجب است در یک استان که مصرف سوخت بنزین ۳۰ درصد بالا رفته طرح اجرا نشده اما در یک استانی که مصرف سوخت بنزین آن ۱۳ درصد افزایش یافته اجرا شده است.

محدودیت شدن کارت جایگاه‌های سوخت
اوایل شهریور ماه امسال،‌ معاون وزیر نفت از کاهش ۱۰۰ لیتری سهمیه بنزین سه هزار تومانی در کارت‌های سوخت شخصی خبر داد و گفت: سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی در کارت‌های سوخت شخصی از ۲۵۰ لیتر در ماه به ۱۵۰ لیتر در ماه در سراسر کشور کاهش یافت.

 رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران در این باره گفت: کاهش سهمیه بنزین آزاد در حالی است که بیشتر مردم از کارت آزاد جایگاه داران استفاده می کنند، شاید حدود ۵ یا ۶ درصد مردم از کارت خود برای مصرف بنزین آزاد استفاده کنند. این در حالی است که در مناطقی که طرح محدودیت ارائه بنزین در حال اجراست کارت جایگاه داران هم محدود شده و اینطور نیست که هر نازل یک کارت سوخت داشته باشد و از متصدیان جایگاه سوخت خواسته شده که کارت های سوخت خود را در مواقع خاص استفاده کنند. همچنین ظرفیت برداشت از این کارت ها هم ۳۰ لیتر شده است.

وی ادامه داد: حذف شدن کارت جایگاه ها موجب شده تا مردم به دردسر بیفتند،‌ به خصوص مسافرانی که بین شهرها حرکت می کنند اگر در شهر خودشان شاهد اعمال این محدودیت باشند بعضا باید خود را به شهرهای دیگر که این محدودیت اعمال نمی شود برسانند تا از سهمیه خود استفاده کنند در حالی که می توانستند در شهر مبدا به اندازه نیاز از سهمیه بنزین خود استفاده کنند. در مواردی آنها تصور می کنند که جایگاه داران مقصر اصلی این موضوع هستند و گاهی این تنش ها منجر به زد و خورد هم می شود. 

گفتنی است، اگر سهمیه آزاد ۱۵۰ لیتر در طول یک ماه استفاده نشود بر خلاف سهمیه ۶۰ لیتری (که تا ۹ ماه ذخیره می شود) برای ماه های بعدی ذخیره نمی شود. 

رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران با اشاره به ورود برخی نمایندگان و انتقاد آن به اجرای این طرح گفت: ما یک سال است که به تمام ارگان ها و دستگاه های مربوطه نامه نگاری می کنیم که این طرح در مدیریت مصرف سوخت کلان کشور و کاهش آن همچنین قاچاق کشور تاثیری نخواهد داشت اما برخی نمایندگان به تازگی در این خصوص اعتراض کرده اند. در حالی که با گرفتن آمار در شهرستان هایی که این طرح اجرا می شود می توان میزان اثرگذاری طرح را سنجید. باید این موضوع بررسی شود در شهرهایی که این طرح اجرا شد میزان مصرف شهرهای اطراف را تا چه میزان افزایش داد. 

این طرح در حالی در برخی شهرستان ها در حال اجرا شدن است که اطلاع رسانی درستی در خصوص آن از سوی دولت انجام نشده است. اما باید دید مسئولان نتیجه اجرای این طرح را در نهایت چه اعلام می کنند؟