دوش با طعم تفریح، خنده و آرامش !
توجه به بهداشت فردی از سالیان دور و دراز یکی از مؤلفه های انسان ها برای زندگی هرچه بهتر و راحت تر بوده است، به طوری که برخی از پیشینیان ما در برهه ای از حیات خویش این اصل مهم را سرلوحه امؤراتشان قرار داده و اقدام به ساخت حمام های شخصی نموده اند  تا از این طریق نام و نشانی نیکو و خدا پسندانه بر جای بگذارند.
 یکی از این حمام های موردنظر، حمام شخصی «حاج شیخ» تبریز است که در منطقه مارالان واقع شده و اینک پس از سالیان دراز  خدمت به شخص حاجی، مورد استفاده شهروندان مان  قرار گرفته است و در هر بار استحمام در آن، یاد و خاطره بانی حمام گرامی داشته می شود.
حمام «حاج شیخ»  در سال 1302 هجری قمری توسط تاجر و بازرگان کاردان و نیک سرشت تبریز به نام «حاج شیخ محمد قزوینی» ساخته شد تا وی برای استحمام و امورات شخصی از آن استفاده نماید.
 در بدو ورود به محوطه حمام، نوع معماری و مساحت نسبتا" کم و نُقلی آن جلب توجه می کند و انسان را به تفکر وا می دارد که این چنین مکان مستحکمی را بنا نموده و طبق سنگ نوشته ورودی حمام، آن را «الملک الله» خوانده است! بنایی که به گفته تعدادی از شهروندان که در محل فوق مشغول استحمام بودند آرامش را به ارمغان آورده و تسکین دهنده آلامشان می باشد.
«بهمن رنگ ساز» -60ساله و راننده تاکسی- با گشاده رویی و لبخند بر لب که حاکی از رضایت او از حضور در حمام فوق است می گوید: از بدو تولد به این حمام آمده ام و در طول این سنوات، حمام حاج شیخ، رفت و آمد مردانی با غیرت و با انصاف را دیده و با تمام وجودش حس کرده است، کسانی که سال ها آمدند و رفتند اما این حمام هنوز هم پابرجاست...!
وی با اشاره به این که اکثر مشتریان این حمام را افرادی تشکیل می دهند که 50 یا 60 دهه از عمرشان سپری شده و اینک در فکر سلامتی، سرحالی و رعایت بهداشت فردی هستند اضافه می کند: قدیم الایام اینگونه نبود و برو بیای خوبی حاکم بود اما امروزه این حمام محل حضور برخی از شهروندانی است که تفریح و سرگرمی سالم را به بهانه استحمام انتخاب نموده اند تا ضمن بر خورداری از لذت نعمات معدنی آب، از مرهمی مانند خزینه نیز بهره مند گردند.
این مشتری پر وپا قرص حمام حاج شیخ در پایان با ذکر این مطلب که از زمان 10 ریالی ورودی حمام فوق، طرفدار آن بوده است تاکید می کند: این حمام از لحاظ بهداشتی در وضعیت مناسبی قرار دارد و حیف است که اینگونه اماکن در اثر عدم توجه و رسیدگی کامل تعطیل گردند زیرا به علت نوع فضای سنتی آن، رنگ و بوی سال های دور به مشام می رسد و آن همه خاطراتی که در اذهان مان باقی است.
حسین آقا را هم در حال اصلاح صورت می بینم، حدود 57 سال سن دارد و بازنشسته یکی از کارخانجات صتعتی تبریز است، او هم از بدو تولد، استحمام در این حمام را به یاد دارد، می گوید: علی رغم وجود حمام در منزل، هرروز عصر به این حمام می آیم تا مرهمی بر آلام و درد های مفاصل و آرتروزم باشد.
در بخش دیگری از این گزارش  نیز با «مختار شمس مارالانی» _60 ساله و صاحب حمام_  همصحبت می شویم تا اطلاعات کامل تری را در اختیارمان قرار دهد، او در ابتدا می گوید: زمانی که اطراف این حمام باغی چند هکتاری بود و تا منطقه چهار سوق هم ادامه داشت را دیده ام، اما گفته اند که حاج شیخ محمد جعفرقزوینی که بازرگانی کاربلد بود این حمام را جهت استحمام شخصی ساخته و فاصله بازار تبریز تا محل حمام فوق را با اسب خود رفت و آمد می نمود.
وی در ادامه با اشاره به مقاومت بسیار مناسب حمام حاج شیخ در زلزله اخیر آذربایجان اضافه می کند: «ساخت این حمام کاملا" منحصر به فرد بوده ودر هنگام انجام تغییر وتحولات داخلی و توسعه آن که به حذف یکی از ستونهای میانی آن انجامید هیچگونه تاثیری بر بدنه بنا وارد نشد و کما فی السابق استوار ماند!
صاحب حمام حاج شیخ همچنان با ذکر این نکته که حدود 50 سال پیش پدرش این حمام را به قیمت 6 هزار تومان خریداری کرده است تاکید می کند: اما علی رغم عدم سود آور بودن این حمام در سالهای اخیر، از رزق حلال کارم بسیار راضی هستم  زیرا شغل ما نیز جزو محدود مشاغلی است که کفه ترازو همیشه به نفع مشتری است و با پرداخت مبلغی ناچیز تا مدتی نامحدود تمام امورات مربوط در اختیارشان بوده و متولی اداره حمام محسوب میگردند.
مارالانی در پایان با اشاره به اینکه بزرگترین مشکل این حمام، دشواری پرداخت قبض های گاز مصرفی آن با ارقام درشت است که شاید باعث تعطیلی آن گردد می افزاید: نحوه مشت و مال و نیز ماساژ مشتریان در چندین سال پیش بسبار جالب بود به طوری که در بدو ورود به حمام یک لنگ به خود مشتری تحویل داده میشد و لنگ دیگری به زیر پایش انداخته می شد، یکی دیگر برروی دوشش و در مرحله پایانی نیز یک لنگ به دور سر پیچانده می شد تا پروسه استحمام و تر و خشک کردن مشتریان به پایان برسد، اما متاسفانه امروزه از آن آداب و رسوم خبری نیست و حلقه ارزشی مراجعه کنندگان گم شده است!
در پایان خاطر نشان می کنیم «حاج شیخ محمد جعفر قزوینی» در زمان ولیعهدی مظفرالدین میرزای قاجار در سال 1305 هجری قمری «تیمچه مظفریه» بازار تبریز را بنا نهاد و با توجه به اینکه هر بنای نوبنیاد در شهر مورد توجه ولیعهد قرار می گرفت می بایست آن مکان را به شخص ولیعهد پیشکش می کردند، لذا این بازرگان کاردان و کاربلد از تصاحب و تملک آن خودداری نمود زیرا اعتقاد داشت این املاک و دارایی ها برای هیچ کس حتی پادشاهان و شاهزادگان باقی نمی ماند و ارزش دنیوی آن در این دنیا باقی می ماند، همانگونه که برروی سنگ 50 کیلویی روی دیوار حمام شخصی اش به صراحت نوشته است: «الملک الله» !